Bij mensenrechten denken veel mensen in eerste instantie aan oorlogssituaties en verre buitenlanden. Maar ook dichter bij huis kunnen mensenrechten in het geding komen. ABN AMRO erkent dat haar bedrijfsactiviteiten een impact kunnen hebben op mensenrechten, zowel positief als negatief.
Onderdeel van verantwoord zakendoen
Mensenrechten respecteren: het is een belangrijk aspect in alles wat we doen bij ABN AMRO. Niet alleen verwacht de maatschappij dit van ons, we beschouwen het ook als integraal onderdeel van verantwoord zakendoen.
ABN AMRO streeft ernaar een positieve maatschappelijke bijdrage te leveren en mensenrechten te respecteren. Toch erkennen we dat onze producten en diensten een impact hebben op de maatschappij en dat we ook verbonden kunnen zijn aan praktijken waarbij mensenrechten in het geding komen. Wanneer we praten over mensen, dan hebben we het over onze medewerkers, onze klanten, maar ook de mensen die werkzaam zijn in de ketens van onze klanten en bij onze leveranciers.
Het is voor ons belangrijk om vanuit dit perspectief kritisch naar onze bedrijfsactiviteiten te kijken. Samenwerking is cruciaal. Door met klanten, vakbonden, inspecties, overheden, ngo’s, collega-banken en toezichthouders de handen ineen te slaan, komen oplossingen (sneller) dichterbij en is de impact (in potentie) vele malen groter.
United Nations Guiding Principles on Business and Human Rights
In 2011 sprak de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties zich eenstemmig uit voor een bedrijfsstandaard voor de bescherming van mensenrechten. Deze standaard heet de ‘United Nations Guiding Principles on Business and Human Rights’ (de UNGPs). ABN AMRO heeft zich aan de UNGPs gecommitteerd.
Mensenrechtenverklaring
De mensenrechtenverklaring van ABN AMRO legt uit wat onze meest dringende mensenrechtenrisico's zijn en wat we van onszelf en onze zakelijke relaties verwachten in het respecteren van mensenrechten. Met andere woorden: hoe we als bank de UNGPs in de praktijk brengen. We doen ons best om naar deze afspraken te handelen in al onze activiteiten, door alle lagen van onze organisatie heen en in iedere relatie die we onderhouden.
Met ons Human Rights Remedy Mechanism (HRRM) bieden we mensen van wie de mensenrechten zijn geschonden de mogelijkheid om de dialoog aan te gaan met ABN AMRO en de zakelijke klanten van de bank die bij de schending betrokken zijn. Meer informatie over het indienen van een klacht via dit mechanisme en over de verdere klachtenprocedure is te vinden op deze pagina.
Onze belangrijkste mensenrechtenissues
In 2015 hebben we onze salient human rights issues ‘zeg maar de meest dringende mensenrechtenrisico's voor de bank’, bepaald. Vijf jaar later, in 2020, hebben we opnieuw een analyse gedaan om deze te bepalen, met input van collega's, experts, vakbonden en maatschappelijke organisaties. Voor ons mensenrechtenrapport van 2022 hebben we een 'salience pulse check' gedaan om te controleren of onze salient issues uit het 2020 rapport nog steeds kloppen.
Onze rol
Wat zijn de salient human rights issues?
Welke stakeholders kunnen worden geraakt?
Als financieel dienstverlener
• Onvermogen om in basisbehoeften te voorzien, verergerd door gebrek aan toegang tot financiële diensten
Mensen die afhankelijk zijn van steun van non-profitorganisaties om in hun basisbehoeften te voorzien
Als inkoper van goederen en diensten
• Schending van arbeidsrechten
Werknemers van bedrijven in de toeleveringsketen van de bank
Als kredietverstrekker en beleggingsdienstverlener
• Schending van arbeidsrechten
• Schending van landgerelateerde mensenrechten
• Schending van het recht op leven en gezondheid
• Schending van het recht op privacy
• Schending van het recht op vrijheid van mening en meningsuiting
Arbeiders, lokale gemeenschappen en consumenten
Deze belangrijkste mensenrechtenissues verdienen onze aandacht en daar willen én moeten we onze inspanningen op richten. We hebben een Human Rights Risk Register opgesteld waarin we de voortgang op deze issues monitoren.
Rapportage
ABN AMRO behoorde tot een van de eerste bedrijven die de rapportagerichtlijn van de Verenigde Naties onderschreven in 2015: het UNGP Reporting Framework. Het daaropvolgende jaar brachten we als eerste financiële instelling ter wereld op basis daarvan een Mensenrechtenrapport uit. Daarna hebben verschillende banken ons gevolgd. Sindsdien is er veel gebeurd en hebben we elk jaar inzicht gegeven in onze inspanningen.
Sinds 2023 beschrijven we in ons geïntegreerde jaarverslag hoe onze activiteiten en die van onze zakelijke relaties impact hebben op mensen en hun rechten en lichten we toe wat ABN AMRO doet om ervoor te zorgen dat mensenrechten worden gerespecteerd.
Klik hiervoor voorgaande rapportages en publicaties.
Aandacht voor arbeidsuitbuiting
Een thema waarmee ABN AMRO zich bezig houdt, is de positie van arbeidsmigranten in de Nederlandse economie. Het misbruik van de rechten van arbeidsmigranten is wijdverbreid. Arbeidsmigranten komen vaak uit Oost-Europa. Ze reizen hierheen om te werken, geld te verdienen en hun verdiensten terug te sturen naar hun familie. Arbeidsmigranten vinden in Nederland vaak werk via uitzendbureaus. Tijdelijke uitzendkrachten worden uitgezonden naar zogenaamde inleners, veelal in de land- en tuinbouw, bouwsector, transport en logistiek en horeca. Veel arbeidsmigranten zijn niet bekend met de taal, cultuur en arbeidsomstandigheden. Dit maakt het bijvoorbeeld moeilijk om een contract te begrijpen wanneer deze niet in de moedertaal wordt vertaald.
ABN AMRO levert financiële producten en diensten aan al deze sectoren waarin arbeidsmigranten actief zijn, wat arbeidsuitbuiting tot een van de belangrijkste mensenrechtenkwesties van de bank maakt.
Richtlijnen voor klantonderzoek
ABN AMRO hanteert strenge klantacceptatiecriteria voor uitzendbureaus. Wij verwachten nu dat bedrijven minimaal gecertificeerd zijn door de Stichting Normering Arbeid (SNA) en door de Stichting Normering Flexwonen (SNF) als zij huisvesting bieden aan arbeidsmigranten. In het rapport ‘Geen tweederangsburgers’ van het ‘Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten’ wordt erop gewezen dat SNA en SNF niet het hele spectrum bestrijken van de vraagstukken die in dit verband relevant zijn. Daarom hebben wij, op basis van dit verslag, onze procedures voor klantonderzoek en kredietacceptatie aangescherpt.
Als klanten de risico’s van uitbuiting van arbeidsmigranten voldoende beperken, zijn er geen verdere stappen nodig in het klantonderzoek. Als klanten niet kunnen aantonen dat zij deze uitbuitingsrisico’s onder controle hebben, kunnen wij het gesprek aangaan en helpen wij hen om dit te verbeteren.
Datamodel om uitbuiting op te sporen aan de hand van transactiegegevens
Samen met de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Universiteit van Amsterdam ontwikkelde ABN AMRO enkele jaren geleden een datamodel om arbeidsuitbuiting op te sporen met behulp van financiële data. Dit heeft geleid tot meerdere meldingen van ongebruikelijke activiteiten aan de Financial Intelligence Unit.
Optreden tegen mensenhandel
Het verband tussen mensenhandel en banken is wellicht niet voor de hand liggend maar bestaat zeker. De belangrijkste drijfveer van mensenhandelaren is veel geld verdienen. Daar hebben banken een rol. Op het moment dat dit geld ergens in de legale geldstromen terechtkomt, ontstaat er een gelegenheid om mensenhandelaren op te sporen.
Door intensief samen te werken met verschillende experts, vergroot ABN AMRO de kennis over het onderwerp en kan er gerichter gelet worden op verdacht gedrag. Van instanties als de marechaussee, politie en justitie leert ABN AMRO via welke routes geld in de legale stromen terechtkomt, in welke branches mensenhandel het meest voorkomt en welk financieel gedrag hierbij hoort. Door intensief informatie met elkaar te delen, worden ontbrekende schakels ingevuld.
Mensenhandel
Focus op beperkte maatschappelijke ruimte
ABN AMRO houdt zich sinds 2018 bezig met het onderwerp maatschappelijke ruimte, met speciale aandacht voor ‘beperkte maatschappelijke ruimte’ (beter bekend als restricted civic space). Als de maatschappelijke ruimte beperkt is, zijn mensen niet in staat om zich te organiseren, vrij te communiceren en deel te nemen aan de samenleving. En omdat deze beperkingen overal ter wereld voorkomen, worden veel van onze klanten en de bedrijven waarin onze klanten beleggen hierdoor geraakt.
In april 2023 presenteerden ABN AMRO, APG, ING, Robeco en Morningstar Sustainalytics de publicatie “No news is bad news”. Samen met het Business and Human Rights Resource Centre en Levin Sources onderzochten we hoe financiële instellingen daar waar de maatschappelijke ruimte beperkt is de mensenrechtenrisico’s van bedrijfsactiviteiten in de hele keten beter kunnen beoordelen.
Deze publicatie brengt inzichten samen uit sessies die we in 2022 hebben gehouden met elkaar en externe experts, waaronder maatschappelijke organisaties. Door deze inzichten te delen binnen onze sector, met het bedrijfsleven in het algemeen en met mensenrechtenorganisaties hopen we het gesprek binnen de financiële sector te bevorderen. We willen daarmee ook verdere collectieve inspanningen stimuleren om de problemen van beperkte maatschappelijke ruimte effectief te kunnen aanpakken. Alleen dan kunnen we aan onze verantwoordelijkheid voldoen om mensenrechten te respecteren en bijdragen aan een duurzamere en rechtvaardigere samenleving. Heeft u feedback? Stuur deze dan per e-mail naar humanrights@nl.abnamro.com.
"Om een verantwoordelijke bank te zijn, moeten we begrijpen aan welke risico's we worden blootgesteld zodat we stappen kunnen nemen deze aan te pakken. Als we niet weten wat er speelt, kunnen we de risico's voor mens en milieu ook niet effectief beperken. Een open maatschappelijke ruimte zonder beperkingen is van cruciaal belang als we op een duurzame en rechtvaardige manier waarde willen creëren." – Herma van der Laarse, Business and Human Rights Advisor, ABN AMRO
Bijna elk jaar organiseert ABN AMRO een internationale mensenrechtenconferentie. Op deze conferenties maken we dringende mensenrechtenissues bespreekbaar en brengen we gesprekken tussen verschillende stakeholders op gang. Op deze pagina staan video's, artikelen en documenten over de laatste vier edities.
;%20}%20.cls-2%20{%20fill:%20url(%23linear-gradient-2);%20}%20.cls-3%20{%20fill:%20url(%23linear-gradient-4);%20}%20.cls-4%20{%20fill:%20url(%23linear-gradient-5);%20}%20.cls-5%20{%20fill:%20url(%23linear-gradient);%20}%20%3c/style%3e%3clinearGradient%20id='linear-gradient'%20x1='8.089'%20y1='-4.628'%20x2='8.089'%20y2='17.703'%20gradientTransform='matrix(1,%200,%200,%201,%200,%200)'%20gradientUnits='userSpaceOnUse'%3e%3cstop%20offset='0'%20stop-color='%23005eff'/%3e%3cstop%20offset='1'%20stop-color='%2300b2ff'/%3e%3c/linearGradient%3e%3clinearGradient%20id='linear-gradient-2'%20x1='12.007'%20x2='12.007'%20xlink:href='%23linear-gradient'/%3e%3clinearGradient%20id='linear-gradient-3'%20x1='12.007'%20x2='12.007'%20xlink:href='%23linear-gradient'/%3e%3clinearGradient%20id='linear-gradient-4'%20x1='15.926'%20x2='15.926'%20xlink:href='%23linear-gradient'/%3e%3clinearGradient%20id='linear-gradient-5'%20x1='12'%20x2='12'%20xlink:href='%23linear-gradient'/%3e%3c/defs%3e%3cpolygon%20class='cls-5'%20points='6.413%209.134%206.413%2015.125%209.765%2012.129%206.413%209.134'/%3e%3cpath%20class='cls-2'%20d='M12.492,13.663c-.302,.255-.747,.248-1.04-.018l-.698-.632-3.062,2.737h8.631l-3.062-2.737-.769,.649Z'/%3e%3cpolygon%20class='cls-1'%20points='16.613%208.25%207.402%208.25%2012.007%2012.366%2016.613%208.25'/%3e%3cpolygon%20class='cls-3'%20points='17.601%2015.125%2017.601%209.134%2014.25%2012.129%2017.601%2015.125'/%3e%3cpath%20class='cls-4'%20d='M19,2H5c-1.66,0-3,1.34-3,3v14c0,1.66,1.34,3,3,3h14c1.66,0,3-1.34,3-3V5c0-1.66-1.34-3-3-3Zm0,14.08c0,.51-.41,.92-.92,.92H5.92c-.51,0-.92-.41-.92-.92V7.92c0-.51,.41-.92,.92-.92h12.16c.51,0,.92,.41,.92,.92v8.16Z'/%3e%3c/svg%3e)
