Conferentie ABN AMRO brengt klimaat en mensenrechten samen

Elk jaar organiseert ABN AMRO rond de internationale Dag van de Mensenrechten een conferentie voor haar stakeholders. Op 9 december 2022 stond alweer de achtste editie op het programma. Zo’n 130 mensen kwamen in Amsterdam samen om ideeën uit te wisselen over de ‘just transition’ – een eerlijke energietransitie voor iedereen. Ook online werd de conferentie vanuit verschillende delen van de wereld gevolgd. De keynote werd dit jaar verzorgd door Diederik Samsom, voormalig Kamerlid en tegenwoordig kabinetschef van Frans Timmermans bij de Europese Commissie.

“Iedereen in de financiële sector is volop bezig met het uitvoeren van klimaatplannen”, vertelt Gitte Wouters, Stakeholder Manager and Social Impact Lead bij ABN AMRO. “Daarbij ligt de focus vooral op de E van ESG: Environmental. Omdat de S van Social in deze plannen niet vergeten moet worden, stelden we de sociale kant – mensenrechten – van de energietransitie dit keer centraal. De energietransitie is noodzakelijk, maar hoe zorgen we ervoor dat die eerlijk verloopt en dat iedereen kan meedoen?”

Zonnepanelen

De energietransitie botst regelmatig met mensenrechten. Zo heeft een windmolenpark veel landoppervlakte nodig. Hoe wordt dan omgegaan met de landrechten van omwonenden? Een ander onderwerp op de agenda was mensenrechtenschendingen in de aanvoerketens van zonnepanelen.

Gitte: “Een echt dilemma, de vraag naar zonnepanelen is nog nooit zo groot geweest. Maar hoe zorg je ervoor dat je weet hoe deze panelen gemaakt zijn? Tijdens de conferentie deelde ABN AMRO haar eigen aanpak en hoe de bank hierover het gesprek aangaat. Een gevoelig onderwerp, maar we hebben veel feedback van aanwezigen gekregen die het enorm waardeerden hoe dit thema werd besproken.”

De mensenrechtenconferentie wordt bezocht door onder meer ngo’s, partijen uit de financiële sector, consultants, mensen uit de politiek en ESG- en mensenrechtenspecialisten.

Vergeet de mensen niet

“Er komt steeds meer aandacht voor de eerlijke transitie”, vertelt Yuri Herder, Business & Human Rights Advisor bij ABN AMRO. “Tegelijkertijd staat het nog niet bij ieder bedrijf hoog op de agenda, omdat de energietransitie alleen al ingewikkeld genoeg is. Met onze conferentie wilden we daar verandering in brengen.”

Yuri vervolgt: “Uiteindelijk komt het hierop neer: wanneer je als bedrijf een omslag maakt naar een duurzaam businessmodel, vergeet dan niet om de impact op mensen mee te nemen. De UN Guiding Principles on Business and Human Rights zijn hiervoor een mooie richtlijn. Hierin wordt beschreven hoe je als bedrijf zakendoet met respect voor mensenrechten.”

Klimaat en mensenrechten zijn geen nieuwe thema’s. Gitte: “Wat wel nieuw is, is dat we deze twee onderwerpen meer bij elkaar brengen. Het wordt steeds duidelijker dat ze niet los van elkaar kunnen worden gezien, maar dat het communicerende vaten zijn. Je krijgt het één niet zonder het ander.”

Actie ondernemen

De conferentie eindigde met een lunch én een uitdaging: welke acties ga je nog vóór de feestdagen ondernemen om binnen je eigen organisatie op dit thema vooruitgang te boeken?

Gitte: “Als bank gaan wij ook met de just transition aan de slag. Dit betekent dat we de sociale component meenemen in onze klimaatstrategie. Om dat op een juiste manier te doen, is kennis en actiebereidheid nodig. De conferentie gaf daarvoor weer nieuwe input.”

Yuri: “In 2023 organiseren we workshops voor collega’s over de eerlijke transitie en hoe dit in praktijk te brengen in gesprekken met klanten. De eerste klantgesprekken waar dit thema centraal staat zijn al gevoerd. Hierin bespraken wij bijvoorbeeld met klanten hoe we zorgen voor een zonnepanelensector die niet alleen groen is, maar ook sociaal.”

Sharing is caring

In de wordcloud die bezoekers van de conferentie na afloop mochten invullen kwamen twee woorden duidelijk naar voren: ‘Bewustwording’ en ‘Actie’. De bereidheid om met elkaar kansen en dilemma’s te delen, is belangrijk. ’Sharing is caring’, weet Gitte. “Ja, op een conferentie wordt veel gepraat. Maar praten zet aan tot denken, creëert nieuwe samenwerkingen, en zet uiteindelijk aan tot actie. Elke presentatie levert nieuwe acties, reacties en verbindingen op.”

Yuri: “Als het gaat over mensenrechten, denken we weleens dat het een ‘ver-van-mijn-bed-show’ is. Een vertegenwoordiger van FNV maakte hier tijdens de conferentie korte metten mee. Als vertegenwoordiger van werknemers uit de transportsector maakte hij duidelijk dat er ook binnen de Europese grenzen nog genoeg werk te verzetten is voor een eerlijke transitie. Zo zijn vrachtwagenchauffeurs bijzonder gevoelig voor uitbuiting. Hij zei: producten die nodig zijn voor de energietransitie komen hier niet heen lopen. Dat maakte heel mooi duidelijk hoeveel partijen in de keten verantwoordelijkheid moeten nemen voor een eerlijke transitie.”