Social Enterprise NL: inspiratiebron en aanjager

Social Enterprise NL streeft naar een economie ‘die werkt voor alle mensen’: circulair, inclusief en armoedevrij. Door het ondersteunen van sociaal ondernemers – via belangenbehartiging, advisering, workshops en netwerken – hoopt de stichting deze betere wereld een stukje dichterbij te brengen.

Maatschappelijke missie

Maar wat is ‘sociaal ondernemerschap’ precies? Is dit niet gewoon een hippe term voor het aloude maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)? “Nee”, antwoordt Stefan Panhuijsen resoluut. Volgens de mededirecteur van Social Enterprise NL komt MVO vaak neer op ‘het een beetje minder slecht doen dan de rest’, terwijl sociaal ondernemers primair handelen vanuit hun maatschappelijke missie. Er wordt winst gemaakt, maar dat is slechts een middel – geen doel op zich.

Leren van elkaar

Stefans verhaal sluit naadloos aan bij de purpose van ABN AMRO: ‘banking for better, for generations to come’. Leontien van Tilburg, werkzaam bij de afdeling Sponsoring van de bank en verantwoordelijk voor de Impact-portefeuille: “Het gaat om méér dan winst alleen. Sociaal ondernemers zijn ook ondernemers die geld willen verdienen, maar die vooral impact willen hebben op de maatschappij. Social Enterprise NL zien we dan ook als inspiratiebron voor onszelf én voor onze klanten.”

De samenwerking tussen de twee partijen begon in 2012. ABN AMRO was één van de ‘founding partners’ van de stichting. Elkaar versterken is daarbij altijd het doel geweest. Zo verzorgde ABN AMRO trainingen voor sociaal ondernemers over financiële kwesties. Andersom waren er inspiratiesessies van Social Enterprise NL voor de bank over verantwoord inkopen. En onlangs nog waren Stefan en twee sociaal ondernemers te gast in een online ABN AMRO talkshow over sociaal ondernemerschap in tijden van corona. 

“ABN AMRO neemt haar missie serieus”, constateert Stefan. “De bank gaat regelmatig in gesprek met mensen uit de samenleving, over de vraag hoe ABN AMRO kan bijdragen aan een betere maatschappij. Tegelijkertijd zijn er ook bij de bank nog wel punten voor verbetering. Bijvoorbeeld op het gebied van toegang tot financiering voor sociaal ondernemers.”

Groeiende markt

Leontien is te spreken over ‘de rijkdom van de ledenportefeuille’ van Social Enterprise NL. “Maar vooral de mindset van de ruim vierhonderd leden inspireert. Sociaal ondernemers hebben oog voor hun omgeving en springen snel in bij maatschappelijke problemen. Dat mag grote bedrijven, en ook ABN AMRO, aan het denken zetten.”

Hoewel officiële cijfers ontbreken, schatte McKinsey in een onderzoek uit 2016 dat het aantal sociale ondernemingen tussen 2011 en 2016 met 70 procent toenam. Uit De Social Enterprise Monitor blijkt dat sociaal ondernemers jaarlijks gemiddeld 10 procent in omzet groeien. Langzamerhand begint het een zichtbare groep te worden. Bedrijven die zich willen aansluiten bij de stichting worden gescreend op basis van een vragenlijst en een gesprek, waaruit moet blijken dat de maatschappelijke missie voorop staat. Bedrijven worden als lid geweigerd als hun sociale betrokkenheid niet meer is dan marketing.

Professionalisering

Toch gebeurt dat steeds minder. De tijd dat maatschappelijke betrokkenheid kan worden afgedaan met een alinea op de website is voorbij. Tegelijkertijd verdwijnt aan de andere kant ook de markt voor ‘goede bedoelingen’. Stefan: “Gechargeerd gezegd: je kunt niet meer aankomen met een volledig duurzaam geproduceerde spijkerbroek die na drie keer dragen uit elkaar valt. Sociaal ondernemerschap is het afgelopen decennia stukken professioneler geworden.” De samenwerking met ABN AMRO moet daar een extra impuls aan geven. “ABN AMRO heeft een enorm bereik. We hopen zo sociaal ondernemerschap meer mainstream te maken.” 

Leontien: “Ons Social Impact Fonds speelt daarin ook een grote rol. Al sinds 2013 investeren we via dit fonds in sociale en duurzame ondernemingen. Dit gaat om directe investeringen tussen de 500.000 en 1,5 miljoen euro, waarmee we bijdragen aan de ontwikkeling van de social enterprise markt. Met hulp van Social Enterprise NL willen we laten zien hoe belangrijk we dit onderwerp vinden en zo het draagvlak voor sociaal ondernemerschap nog verder vergroten, zowel buiten als binnen de bank.”