“We moeten ongemakkelijke gesprekken niet uit de weg gaan”

Een wereld van gelijke kansen – het is een mooi streven, maar nog geen realiteit. Dat weet ook de 28-jarige Fadime Keçe uit Amsterdam. Ze heeft Turkse roots en streeft naar een gelijkwaardige behandeling voor iedereen. Naast haar werk bij ABN AMRO is ze bestuurslid bij Agora Network, een organisatie die zich inzet om culturele diversiteit te bevorderen binnen bedrijven en de overheid.

Als bank zijn wij ook aangesloten bij dit netwerk en leveren we regelmatig een bijdrage aan evenementen rondom diversiteit, inclusie en professionele ontwikkeling. Omdat mensen met een diverse culturele achtergrond in verschillende culturen zijn opgegroeid, kunnen ze namelijk tegen barrières aanlopen. Bijvoorbeeld op de werkvloer, wanneer de waarden die ze van huis uit meekregen anders zijn dan bepaalde westerse normen.

Authenticiteit op de werkvloer

Daarom organiseerde Fadime laatst een Agora Network-masterclass over jezelf zijn in een professionele omgeving. “Dat is voor iedereen belangrijk, of je nu een diverse culturele achtergrond hebt of niet,” legt ze uit. “Maar als je een andere culturele achtergrond hebt, is het extra spannend om je kwetsbaar op te stellen. De kans dat je afwijkt van de norm binnen een organisatie is namelijk stukken groter dan bij een gemiddelde professional. Toch is het cruciaal om jezelf te kunnen zijn tijdens je werk, omdat je zo duurzame relaties opbouwt en wordt geaccepteerd om wie je bent. En dat is weer heel belangrijk voor je carrière en levensgeluk.”

Wat versta jij onder gelijke kansen?

“Een omgeving waarin er ruimte is voor die authenticiteit. Waar je je veilig voelt om jezelf te zijn, zonder het gevoel te krijgen dat je niet voldoet aan de norm. Van die term moeten we sowieso af, vind ik. Vaak zijn mensen ervan overtuigd dat je bepaalde kenmerken nodig hebt voor succes, zoals assertiviteit, zichtbaarheid en ambitie. Daarom denk ik dat we het vooral over gelijkwaardigheid moeten hebben, en niet over gelijkheid: iedereen heeft een unieke set talenten en krachten, en kan op zijn eigen manier succesvol zijn. Door de norm los te laten, stimuleer je creativiteit.”

Waarom zijn gelijke kansen belangrijk?

“Diversiteit en inclusie spelen wereldwijd een steeds grotere rol. Onze maatschappij wordt alsmaar diverser, net als onze klanten. Door als bank met deze ontwikkeling mee te gaan, zorgen we dat onze producten en diensten waardevol blijven voor de mensen die ze gebruiken. Een focus op inclusie zorgt voor meer creativiteit en nieuwe inzichten. Als iedereen de ruimte krijgt om zichzelf te zijn, zie je pas de voordelen van diversiteit: verschillende invalshoeken die elkaar uitdagen en aanvullen.”

Heb jij ooit ongelijkheid ervaren?

“Tijdens stages bij andere bedrijven maakte ik regelmatig mee dat collega’s bepaalde vooroordelen over me hadden. Dan zei iemand ‘wat spreek je goed Nederlands’, terwijl ik geboren en getogen ben in Amsterdam. Op dat soort momenten word je op basis van je naam en uiterlijk buiten de groep geplaatst, alsof je er niet echt bij hoort. En ook al zijn die opmerkingen meestal niet zo bedoeld, doen ze toch iets met je.”

Ook nu merkt Fadime dat ze soms extra hard moet werken om verder te komen. “Ik ben opgegroeid met de overtuiging dat bescheidenheid ontzettend belangrijk is. Ik besteed daarom weinig aandacht aan mijn prestaties, en praat vaak over ‘wij’ en ‘ons’ in plaats van ‘ik’ en ‘mij’. In het begin was het voor mij een behoorlijke uitdaging om zichtbaarheid te creëren. Inmiddels heb ik daarin mijn weg gevonden, maar zoiets heeft echt tijd nodig.

Hoe ga jij om met ongelijkheid?

“Ongelijkheid is vaak lastig te herkennen omdat het zo subtiel is. Een masterclass van sociaal onderzoeker Jurriaan Omlo heeft me hier erg bij geholpen. Hij vertelde dat er een paar manieren zijn om met ongelijkheid om te gaan: vechten, vermijden en accepteren. Ik herkende mezelf enorm in de laatste categorie. Als er vroeger iets gebeurde wat niet goed voelde, wuifde ik het vaak weg met ‘ik kan wel wat hebben’. Na deze eyeopener ben ik er scherper op geworden, al blijft het moeilijk om ongelijkheid aan te kaarten.”

Hoe krijgen we gelijke kansen voor elkaar?

“Door ongemakkelijke gesprekken niet uit de weg te gaan. Talenten met een met diverse culturele achtergrond binnenhalen is een mooie eerste stap, maar ze behouden is een tweede. Daar is een cultuur voor nodig die gericht is op diversiteit en gelijkwaardigheid, en waarin ruimte is om verschillen te bespreken.”

“Behalve veel voordelen kan een divers team ook frictie opleveren, vooral in het begin. Omdat mensen met allerlei verschillende achtergronden en opmerkingen bij elkaar komen, zal er af en toe onenigheid ontstaan. Dat vraagt van iedereen een open houding, om zo een inclusieve en veilige cultuur te creëren. Als je dan tot een gezamenlijke oplossing komt, voelen mensen zich betrokken en gehoord. Zo bouw je met elkaar aan een omgeving waar iedereen zichzelf kan zijn.”

Dit interview is onderdeel van een reeks gesprekken over gelijke kansen. De komende tijd spreken we verschillende collega’s die vertellen welke barrières we nog moeten doorbreken. Als bank en als maatschappij.