Vragen over ABN AMRO en het OM-onderzoek

Waar wordt ABN AMRO van beschuldigd?

De bank betaalt een boete aan het OM wegens tekortkomingen in ABN AMRO's processen ter bestrijding van witwassen in Nederland in de periode 2014-2020. Het gaat daarbij om de processen voor het accepteren van klanten, het monitoren van transacties en het afscheid nemen van klanten. In bepaalde gevallen kon daardoor misbruik worden gemaakt vanrekeningen van ABN AMRO. Het OM vindt dat ABN AMRO redelijkerwijs had moeten vermoeden dat klanten in bepaalde gevallen hun ABN AMRO rekeningen gebruikten om geld wit te wassen. 

Wat is er gebeurd?

ABN AMRO heeft sinds 2014 diverse maatregelen genomen om geconstateerde tekortkomingen te herstellen binnen de verschillende onderdelen van de bank. Met de kennis van nu moeten we constateren dat dit herstel niet genoeg is geweest om alle geconstateerdetekortkomingen op te lossen. Dat raakt ons diep. We hebben de verwachtingen die de samenleving heeft van banken als poortwachter van het financiële stelsel, niet voldoende waargemaakt. En daarvoor bieden we onze oprechte excuses aan, aan onze klanten en de samenleving.

Waarom is er gekozen voor een schikking?

Omdat wij erkennen dat er zaken fout zijn gegaan. Met de schikking leggen we publiekelijk verantwoording af voor de tekortkomingen. Door akkoord te gaan met deze transactie, kunnen wij ons richten op de toekomst.

ABN AMRO betaalt 480 miljoen euro aan het OM. Gaan de klanten dat betalen?

De boete wordt betaald uit de kapitaalbuffers van de bank, zeg maar onze reservepot. Tegelijkertijd zijn de eisen die aan banken worden gesteld om witwassen te bestrijden de afgelopen jaren sterk toegenomen, en daarmee ook de kosten voor de uitvoering daarvan. Deze uitvoeringskosten berekent de bank al gedeeltelijk door in haar tarieven.

De bank wist al een paar jaar dat nog niet alles op orde was. Wat heeft ABN AMRO in de tussentijd gedaan?

In het verleden hebben we meerdere verbeterprogramma’s uitgevoerd om geconstateerde tekortkomingen te herstellen. Dat gebeurde binnen de verschillende bedrijfsonderdelen. In 2018 constateerden we dat dit niet altijd de gewenste structurele oplossingen opleverde. Daarom is in oktober 2018 besloten om hiervoor een centrale afdeling Detecting Financial Crime (DFC) op te zetten, die in 2019 van start is gegaan. Het doel van de afdeling DFC is het verbeteren van de dagelijkse processen die toezien op het beoordelen van nieuwe en bestaande klanten, en het opsporen en tegengaan van criminele geldstromen. De verbeterprogramma’s, die naar verwachting duren tot eind 2022, zijn afgestemd met DeNederlandsche Bank en de voortgang wordt door deze toezichthouder nauwlettend gecontroleerd.   

Wordt ABN AMRO terughoudender in het aannemen van nieuwe klanten?

Het is onze verantwoordelijkheid als bank dat wij onze klanten goed kennen. Bestaande klanten en nieuwe klanten. Alleen als wij onze klanten goed kennen, kunnen we de juiste afweging maken om wel of geen zaken te doen met klanten. De poortwachtersfunctie vereist van ons dat we scherp controleren wie we in de boeken hebben en wie we accepteren als klant. Dit leidt ertoe dat we in sommige situaties nieuwe klanten moeten afwijzen of afscheidmoeten nemen van bestaande klanten. We zijn niet per se terughoudender, maar wel zorgvuldig in het aannemen van nieuwe klanten en het beoordelen van bestaande klanten.

Moeten klanten nu opnieuw geïdentificeerd worden? 

Nee, de schikking vraagt niet van de bank om opnieuw haar klanten te identificeren. De bank moet uiteraard altijd goed weten wie haar klanten zijn en dit ook goed vastleggen. Het kan uiteraard voorkomen dat klanten, als onderdeel van het reguliere proces, gevraagd worden zich opnieuw te identificeren. Wij zullen dat altijd vooraf aankondigen en vertellen hoe datte doen. Wij vragen klanten daarbij overigens nooit om een pincode, om geld over te boeken of om veiligheidscodes van internetbankieren door te geven. 

Kunnen banken wel verantwoordelijk worden gehouden voor het voorkomen van witwassen?

Het oplossen van financiële criminaliteit kunnen we uiteraard nooit als banken alleen voor elkaar krijgen. Maar het begint wel bij ons. Banken hebben informatie over de geldstromen van hun klanten en hebben daarmee een belangrijke rol als poortwachter in de bestrijding van witwassen. Banken hebben onder meer de plicht om ongebruikelijke geldstromen te melden. Daarnaast beschikken partijen zoals de FIOD, het OM en de politie over informatie die wij niet hebben. Door de handen ineen te slaan en samen te werken kunnen we witwassen nog beter en gerichter bestrijden en samenwerken aan een betrouwbaar financieel stelsel en een veiliger samenleving.