Recht op gezondheid telt mee bij beleggingsbeslissingen

Stap verder gaan

“Voor het gehele beleggingsuniversum brengen we ieder kwartaal in kaart hoe ondernemingen scoren op gebied van milieu, maatschappij en verantwoord bestuur. Hoe bedrijven omgaan met mensenrechten is daarvan integraal onderdeel”, legt Triesschijn uit. “Door onze relatief omvangrijke beleggingsportefeuille met een beheerd vermogen van EUR 185 miljard kunnen we op een zinvolle wijze de dialoog aangaan met ondernemingen. En door de krachten te bundelen met andere vermogensbeheerders zoals Robeco kunnen we nog een stap verder gaan. We toetsen in hoeverre ondernemingen zich houden aan universele mensenrechtenverdragen en gaan het gesprek aan met ondernemingen die deze rechten op grove wijze schenden. Deze dialoog of engagement met bedrijven is een belangrijk instrument om verandering te realiseren.” 

Omgaan met schendingen

De bank constateerde in 2015 mensenrechtenschendingen bij een internationaal farmaconcern en trad samen met vermogensbeheerder Robeco in dialoog met de onderneming. Voor het omkopen van artsen om de verkoop van medicijnen te stimuleren kreeg het bedrijf een boete. Triesschijn: “De veroordelingen hadden voornamelijk betrekking op activiteiten in China, maar leken ook een kwestie van bedrijfscultuur. Het management werd gevraagd hoe de onderneming schendingen van de mensenrechten in de toekomst wilde voorkomen.” Tijdens de gesprekken bleek dat ingrijpende maatregelen waren genomen. De managementstructuur is veranderd en werknemers worden nu beloond op basis van productkennis en communicatieve vaardigheden. Triesschijn: “Het management is door Robeco en ABN AMRO aangemoedigd dergelijke maatregelen ook in te voeren in andere landen.”

Niet altijd succesvol

Vincent Triesschijn legt uit dat het engagementtraject lang duurt – in veel gevallen 3 tot 5 jaar – en niet altijd slaagt. “Soms stuit je op cultuurverschillen. Voor Aziatische bedrijven is bijvoorbeeld openheid naar buitenstaanders toe lang niet altijd gebruikelijk. Maar ook westerse bedrijven gaan niet altijd in op een uitnodiging voor een gesprek.” Dit is onder meer het geval bij een groot internationaal gezondheidszorgbedrijf. “Er lopen verschillende rechtszaken tegen deze onderneming, onder andere over een mogelijk kankerverwekkend product en slechte informatie over medicijnen. De schendingen duiden op structurele problemen. De onderneming heeft laten weten bereid te zijn tot een dialoog, maar overleg met het senior management is tot nu toe afgehouden.” Indien engagement voor ons gevoel onvoldoende resultaat oplevert, hebben we de mogelijkheid om beleggingen van klanten in de onderneming terug te trekken of kunnen we klanten adviseren dit te doen.

Voor Triesschijn is de waarde en het potentiële effect van engagement groot. “Het is een van de vele manieren waarop wij het belegd vermogen dat ons is toevertrouwd, op duurzame wijze beheren en bijdragen aan positieve verandering.”

Uitsluiting van tabaksfabrikanten

Ieder jaar overlijden in Nederland zo'n 20.000 mensen aan de gevolgen van roken en nog enkele duizenden aan de gevolgen van meeroken. De maatschappelijke kosten van roken zijn hoog. Triesschijn: “Wij zijn daarom van mening dat duurzame beleggingsfondsen tabaksfabrikanten moeten uitsluiten”, aldus Triesschijn. ABN AMRO heeft onlangs een verzoek hiertoe neergelegd bij Amundi Asset Management, de grootste vermogensbeheerder van Europa. Triesschijn: “Tijdens deze gesprekken gaf Amundi aan vaker dit verzoek te krijgen. Met name Nederlandse beleggers vinden dat de productie van tabak niet past bij duurzaam beleggen. Na overleg met diverse partijen heeft Amundi tabaksfabrikanten formeel uitgesloten van het duurzame fonds dat ABN AMRO sindsdien aanbiedt aan haar klanten.”

Dr Rachel Melsom MBBS - Director UK & Europe, Tobacco Free Portfolios

"Op het gebied van het respecteren van mensenrechten is de tabaksindustrie een vreemde eend in de bijt. Ngo’s hebben het misbruik dat op grote schaal in de productieketen plaatsvindt, in kaart gebracht. Voor bijna geen enkele sigaret kan worden gegarandeerd dat deze vrij van kinderarbeid is3. Volgens het Deense Instituut voor de mensenrechten schendt de tabaksindustrie het recht op gezondheid van alle klanten. Dit houdt in dat banken die financiering verstrekken aan tabaksfabrikanten, rechtstreeks in verband met dit misbruik worden gebracht als engagement geen geloofwaardig resultaat oplevert. De beslissing van ABN AMRO om de financiering van tabaksfabrikanten stop te zetten is dan ook een logische stap voor een bank die de United Nations Guiding Principles on Business and Human Rights van de Verenigde Naties wil implementeren." 

Klik hier voor het overzicht van Duurzaamheids nieuwsartikelen voor de Nieuwsbrief van December 2017.