Interview met Floris Lyppens: Diepte-investering in duurzame samenleving en een goed leven

Waarom houdt ABN AMRO zich intensief bezig met windmolenparken op zee?

Op dit moment loopt Nederland nog achter bij de milieudoelen die eerder door de EU zijn gesteld. Voor die prestaties is onze regering onder meer vanuit Brussel op de vingers getikt. Gevolg? Er dient de komende decennia op nationaal niveau een grote inhaalslag te worden gemaakt op het gebied van schone energiewinning. Mede daarvoor is een Energieakkoord gesloten, waarin is afgesproken dat wind op zee een grote rol gaat spelen bij de inhaalslag. Op dit moment zit Nederland op 5% schone energie, in 2020 streven we naar 14% en in 2023 zelfs naar 16%. ABN AMRO ziet deze ambitie als een unieke kans om de de jarenlang opgebouwde kennis van de maritieme industrie en overige energiesectoren in te zetten op dit veelbelovende terrein. Via projectfinanciering helpen wij de overheid die windparken op zee te realiseren, zodat Nederland de milieudoelstellingen in de toekomst wél gaat halen. En liefst nog beter presteert dan de afspraken voorschrijven. Alles bij elkaar praten we over een overheidsinvestering van circa 11 miljard euro in de komende 8 à 10 jaar. Let wel, de voorgenomen windparken op zee zijn bij elkaar een groter project dan de Deltawerken! Een enorme klus dus, waar veel Nederlandse bouwbedrijven, bodemonderzoekers en funderingleveranciers betrokken bij zullen zijn.

Iedereen weet dat windparken op zee duur zijn, dus economisch kwetsbaar. Waarom er dan toch instappen?

Als je de Nederlandse handelsgeest als norm zou stellen, dus alleen aan de prijs en de korte termijn zou denken, zouden er vanaf morgen tientallen kolencentrales worden gebouwd. Kolen zijn spotgoedkoop. Maar ook héél slecht voor het milieu. En daarom zonder toekomst. Wil je een duurzame economie opbouwen en daarbij steun verwerven onder de bevolking, dan moet je op zoek naar een energievoorziening die én schoon is én economisch opschaalbaar én sociaal verantwoord. Omdat ons land met gemiddeld 488 personen per vierkante meter dichtbevolkt is, net als Duitsland, Denemarken en Engeland, is grond beperkt beschikbaar. Dan kom je al gauw uit op windparken op zee als deel van de oplossing

Dus wat duurzaam en verstandig in Nederland is, hoeft niet per se duurzaam en verstandig in Amerika te zijn?

Exact. Echt duurzame oplossingen zijn afhankelijk van lokale factoren. Omdat Amerika grond in overvloed heeft, zouden windparken op zee voor hen onlogisch zijn. In het relatief drukke Noordwest-Europa zijn ze onmisbaar voor een schone en stabiele energievoorziening op de lange termijn. En wij zijn niet de enige dichtbevolkte regio in de wereld. Dus liggen er volop kansen. Maar er speelt nog een ander aspect.

Welk aspect?

Het besef dat de wereld een onzekere plek is, is groeiende. Dus energiebeleid is deels geopolitiek. Hoe meer je de energievoorziening in eigen hand houdt en dicht bij huis kunt organiseren, hoe sterker en onafhankelijker je in de politieke arena kunt opereren. Met andere woorden: wind op zee zou je als een diepte-investering kunnen zien in je eigen politieke gewicht, in dit geval van Nederland en Europa. In totaal staan er voor ons land nu zes windparken gepland met een opgeteld vermogen van 3500 MW, die ongeveer 5 miljoen huishoudens gaan bedienen. Streven daarbij is om de kosten van windenergie met 40% te laten dalen, tussen nu en de oplevering van het laatste windpark. 

Gesteld dat Nederland en Europa inderdaad baat hebben bij windparken op zee. Wat is de precieze rol van ABN AMRO bij de totstandkoming?

Wij spelen vooral een rol in de lastigste fase, tijdens de bouw. Omdat wij zowel technische kennis van offshore projecten hebben als financiële kennis van de risico’s, op grond van decennia lange ervaring in het financieren van de olie- en gasindustrie, weten we hoe je deze business case het beste kan insteken. Als het windpark op zee er eenmaal staat en de inkomstenstroom stabiel is, neemt het risico af en zullen meerdere partijen willen aanhaken. We spelen dus de rol van aanjager.

Welke kennis brengt ABN AMRO dan concreet in?

Onder meer kennis over funderingen, turbines, scheepsconstructies, kabels, onderhoud en weersinvloeden. Deze kennis is noodzakelijk om de complexe financieringen van deze projecten op te tuigen. 

Hoe zorg je dat de kosten van windparken op zee beperkt blijven en het rendement omhoog gaat?

We organiseren regelmatig seminars en delen kennis met experts over hele wereld. Eén van de nieuwe inzichten is dat standaardisatie bij wind op zee bijzonder effectief is om kosten te besparen. Standaardisatie wordt dus een belangrijke focus.

Open deur, misschien. Maar waarom passen deze projectfinancieringen in het plaatje van 'duurzaam bankieren'?

Ze passen er eigenlijk “dubbel” in. Om te beginnen leveren we, net als onze klanten in deze industrie, een concrete bijdrage aan een schoner en economisch stabieler Nederland. Daarnaast is elk soort kennis en ervaring binnen deze projecten van duurzame waarde, omdat we het elders in de wereld, bij soortgelijke projecten, kunnen inzetten. Noordwest-Europa is niet de enige, dichtbevolkte plek op aarde waar mensen geïnteresseerd zijn in schone lucht en een goed leven.  Meer informatie is te lezen in het rapport ‘Offshore wind in een stroomversnelling’​ (PDF 3 MB)