Alles hangt met elkaar samen

Dit speelt bijvoorbeeld bij het winnen van grondstoffen voor de energietransitie, zoals nikkel, kobalt en lithium, wat lokaal vaak grote milieuschade veroorzaakt. Bij de mijnbouw en de productie van bijvoorbeeld zonnepanelen kan bovendien sprake zijn van dwangarbeid, waarbij werknemers worden gedwongen te werken onder slechte arbeidsomstandigheden. De intenties om klimaatverandering tegen te gaan hebben zo een negatieve impact op de natuur en mensenrechten.

Brede blik

Om de transitie naar een duurzame samenleving te laten slagen, is het van groot belang dat we de volledige impact van maatregelen inzichtelijk hebben. Dat is niet altijd even gemakkelijk en zal soms tot moeilijke afwegingen leiden, wanneer werken aan het één een nadelig effect heeft op het ander. Wat is bijvoorbeeld belangrijker: het verminderen van CO2-uitstoot of het vergroten van de biodiversiteit? De beschikbaarheid van data, de geldende regelgeving en de onzekerheid van overheidsbeleid spelen daarbij ook een rol. We moeten ervoor waken dat deze complexiteit er niet toe leidt dat we helemaal niet meer in actie komen. Liever een imperfecte stap voorwaarts dan helemaal niets doen. Maar met een brede blik kunnen we wel zo goed mogelijk de negatieve impact beperken en inzetten op maatregelen die op meerdere vlakken een positieve impact hebben.

Boeren die op een meer natuurinclusieve manier werken hoeven bijvoorbeeld minder pesticiden te gebruiken. Dat helpt niet alleen om gezondheidsrisico’s van de boer en zijn omgeving te verkleinen, ook vermindert de negatieve impact op bodemleven en waterkwaliteit en krijgen ze mogelijk een betere prijs voor hun producten. Niettemin kan de transitieperiode complex zijn.

Inspiratie in de natuur

De natuur biedt veel inspiratie om de samenhang te zien. De mangrovebossen in tropische kustgebieden zijn een mooi voorbeeld. Ze nemen CO2 op, zijn een broedplek voor vissen en beschermen de kust tegen schade door overstromingen. Uit dit soort voorbeelden leren we lessen die we ook dichter bij huis toe kunnen passen. Zo heeft het vergroenen van de omgeving van een bedrijfspand invloed op het energieverbruik. Al een paar mooie bomen voor het pand zorgen er door hun verkoelende werking voor dat binnen de airco minder hard hoeft te draaien. De begroeiing zorgt ook voor een prettiger en gezondere werkomgeving en een verbeterde waterafvoer.

Zo zie je dat er op het gebied van duurzaamheid heel veel schakels zijn die allemaal invloed op elkaar hebben. Het is dus belangrijk om de complete impact op de lange termijn in kaart te brengen en op basis daarvan besluiten te nemen. Uit recent onderzoek van ons Economisch Bureau bleek dat hier ook in de financiële sector meer aandacht voor moet komen. Bijvoorbeeld door de impact op biodiversiteit beter in onze risicomodellen op te nemen. Meer diepgaande kennis en een grotere beschikbaarheid van data moeten helpen om hier stappen in te zetten. Werk aan de winkel dus!

Solange Rouschop - Chief Sustainability Officer ABN AMRO