Kinderen nemen bijna geen contant geld meer op uit geldautomaat

Steeds minder kinderen nemen geld op uit een geldautomaat. Het aantal 8- t/m 12-jarigen dat in het tweede kwartaal van 2023 contant geld opnam, daalde met ongeveer een kwart (23%) ten opzichte van vorig jaar. De afname is bij deze generatie, in vergelijking met andere leeftijdscategorieën, veruit het grootst. Dat blijkt uit gegevens van ABN AMRO over het tweede kwartaal van de laatste drie jaar*. Tegelijkertijd ziet de bank het gebruik van de betaalpas voor aankopen onder kinderen juist toenemen. Door dit veranderende betaalgedrag hebben kinderen minder inzicht in hun inkomsten en uitgaven. Daarom is het volgens de bank van belang dat digitaal geld een rol krijgt in de financiële opvoeding.

Terwijl het aantal kinderen dat contant geld opneemt fors daalt, neemt het gebruik van de betaalpas voor het doen van aankopen juist toe onder 8- t/m 12-jarigen. Nagenoeg alle kinderen (94%) deden tenminste één aankoop met hun bankpas in het tweede kwartaal van 2023. Naarmate kinderen ouder worden, neemt ook het gebruik van de bankapp toe. Zo maken vier op de tien kinderen van 8 t/m 12 jaar er gebruik van, en loggen zij gemiddeld twee keer per week in. Bij oudere kinderen (13 t/m 17 jaar) liggen deze cijfers nog een stuk hoger: vier op de vijf gebruiken de bankapp, en gemiddeld loggen ze ongeveer vijf keer per week in.

Omgaan met geld

De wereld van geld wordt steeds digitaler, ook voor kinderen. Uit aanvullend onderzoek door PanelWizard in opdracht van ABN AMRO onder ruim duizend ouders en verzorgers van kinderen van 8 t/m 12 jaar blijkt dat ruim tweederde van de kinderen voor het dertiende levensjaar al een eigen betaalrekening heeft. Ook maakt meer dan de helft van de ouders/verzorgers het zakgeld met enige regelmaat over naar de rekening van het kind. Opvoeders willen graag dat hun kinderen goed leren omgaan met geld en zij zijn daarom nagenoeg allemaal (97%) bewust bezig met de financiële opvoeding. In driekwart van de gevallen waren het de ouders/verzorgers die het initiatief namen om een betaalrekening voor het kind te openen. Meer dan de helft van de kinderen met een eigen spaar- of betaalrekening stelt thuis specifieke financiële vragen, anders dan vragen over het saldo, bijvoorbeeld hoe sparen of lenen werkt. Toch zijn er ook verschillen: waar de ene helft van de opvoeders een betaallimiet heeft ingesteld op de betaalrekening van het kind, heeft de andere helft dat niet.

Financiële zelfstandigheid

Nu contant geld voor de jongere generatie steeds minder een rol speelt, hebben kinderen ook minder besef van de waarde van geld; bij digitale betalingen is het minder zichtbaar wat ze uitgeven en overhouden dan bij munt- en briefgeld. Volgens ABN AMRO is het daarom van belang dat kinderen op jongere leeftijd al worden betrokken bij digitale bankzaken om zo stapsgewijs te leren financieel zelfstandig te worden. Het Nibud onderschrijft dat kinderen die van huis uit leren omgaan met geld op latere leeftijd minder vaak in de financiële problemen komen.

Babet Boswinkel, Business Consultant en expert Kinderen & Geldzaken bij ABN AMRO: “Ouders vertellen ons dat ze het lastig vinden om hun kinderen de waarde van geld bij te brengen. Het is goed om te zien dat de meeste ouders uit het onderzoek al bewust bezig zijn met de financiële opvoeding van hun kind. Het is van belang dat het leren omgaan met digitaal geld daar ook een rol in speelt. Juist doordat het in het digitale betalingsverkeer minder inzichtelijk is wat er inkomt en uitgaat, is het belangrijk dat ouders hier aandacht aan besteden. Een gezonde basis voor je financiële toekomst wordt gevormd in de jeugd.”

Om kinderen stap voor stap te laten groeien naar financiële zelfstandigheid, probeert ABN AMRO ouders en kinderen op verschillende manieren te ondersteunen. Door het geven van tips en adviezen, en het aanbieden van concrete tools. Zo werkt de bank samen met geld-app Gimi waarmee kinderen spaardoelen kunnen stellen en zo spelenderwijs leren omgaan met geld. “Uit gesprekken met ouders blijkt dat kinderen die Gimi gebruiken andere vragen gaan stellen over geldzaken zodra ze inzicht hebben in hun saldo. Ze vragen niet meer naar het bedrag op hun rekening, maar bijvoorbeeld hoe ze kunnen sparen voor een nieuwe LEGO-set of welke klusjes ze kunnen doen om dichterbij hun spaardoel te komen. Het is interessant om te zien hoe gesprekken over geldzaken meer diepgang krijgen wanneer ze met echt geld oefenen", aldus Boswinkel.

* ABN AMRO gebruikte voor deze analyse volledig geanonimiseerde en geaggregeerde data van het tweede kwartaal over de jaren 2021, 2022 en 2023. De cijfers zijn gebaseerd op actieve gebruikers van een betaalrekening die in het tweede kwartaal van 2022 en 2023 tenminste één keer een betaling deden, op hun digitale bankomgeving inlogden, of contant geld uit een geldautomaat haalden.