US Watch - Trump dag 1: Executive orders in overvloed

Gisteren werd Donald Trump ingehuldigd als de 47e president van de Verenigde Staten. Zoals vooraf aangekondigd, verspilde hij geen tijd om zijn agenda uit te voeren via executive orders. Er waren weinig verrassingen op het beleidsfront. Universele tarieven werden nog niet aangekondigd, maar Trump gaf wel een korte tijdslijn voor mogelijke tarieven op Mexico en Canada, wat de markten verraste. Andere maatregelen zijn grotendeels gerelateerd aan het beteugelen van (illegale) immigratie, het bestrijden van inflatie (voornamelijk via energieprijzen), het verkleinen van de overheid en een algemene afbouw van het beleid van Biden door 78 van zijn executive orders terug te draaien.

Hoewel Trump formeel geen tarieven heeft ingesteld, zijn zowel het universele tarief als het tarief van 25% op Mexico en Canada nog steeds top of mind.

Hij is van plan om de tarieven voor Mexico en Canada op februari in te voeren. De twee landen zijn van vitaal belang voor de energie- en auto-import van de VS, maar de economische schade voor hen zou veel groter zijn dan voor de VS. Zowel Canada als Mexico hebben gezegd dat ze represailles zullen nemen tegen Amerikaanse goederen als ze getroffen zouden worden door tarieven. We zien dit nog steeds voornamelijk als onderhandelingen, met een lage waarschijnlijkheid dat deze tarieven daadwerkelijk op deze manier worden geïmplementeerd. Het universele tarief, een campagnebelofte, blijft een van Trumps speerpunten, maar hij verklaarde dat ze daar 'nog niet klaar voor zijn' en voegde eraan toe dat de implementatie 'snel' zou kunnen zijn. Europa zou ook het doelwit kunnen zijn van tarieven, maar deze zouden kunnen worden afgewend als Europa meer Amerikaanse olie koopt. Hij zei ook dat China met tarieven te maken zou krijgen als er een deal wordt bereikt over TikTok - dat een eigen executive order kreeg - en China het niet goedkeurt. Het America First handelsbeleid bevatte nog enkele andere maatregelen, waaronder de oprichting van de 'External Revenue Service', die in wezen het werk zou doen dat de Customs and Border Protection al doet. In overeenstemming met de uitgestelde implementatie van tarieven, degradeerde hij 'tarief' tot zijn vierde favoriete woord, na God, religie en liefde.

Een breed scala aan pakketten is bedoeld om illegale immigratie aan te pakken, met als hoogtepunt het uitroepen van een nationale noodsituatie aan de grens tussen de VS en Mexico.

Hij maakte een einde aan geboorterechtelijk staatsburgerschap, hoewel dit juridisch twijfelachtig lijkt te zijn. Daarnaast zijn zijn orders gericht op het herinrichten van het vluchtelingenprogramma en het vergroten van de rol van het leger bij het beschermen van de 'integriteit van de VS'. Veel van de bevelen houden verband met illegale drugshandel, waarbij Trump ook militaire operaties over de grens met Mexico niet uitsluit. Aan de andere kant sprak Trump zijn steun uit voor legale immigratie en benadrukte hij de behoefte aan arbeiders wanneer bedrijven naar de VS verhuizen om tarieven te vermijden.

Trump ziet energie als de grootste veroorzaker van inflatie en riep daarom een nationale energie-noodtoestand uit.

In een poging om de inflatie terug te dringen, ondertekende hij een richtlijn die elk departement opdraagt om de inflatie 'aan te pakken'. Hij ziet zijn eigen rol voornamelijk in het verlagen van energieprijzen, waarbij hij opnieuw zijn 'drill, baby, ill' mantra gebruikt. Dit werd bijvoorbeeld bekrachtigd door een bevel om de energie-exploratie in Alaska te 'ontketenen' en het schrappen van de Green New Deal en het 'mandaat elektrische voertuigen'.

Een poging om de overheid te verkleinen wordt geleid door Musk's Department of Government Efficiency.

Trump creëerde formeel het departement van ongeveer 20 mensen, onder leiding van Musk, met als taak de overheidsuitgaven met een biljoen te verminderen. Hij gaf ook opdracht aan alle federale agentschappen om alle nieuwe regelgeving te bevriezen. Dat laatste is standaardprocedure voor elke nieuwe president. Hij beval ook alle departementen om te stoppen met het faciliteren van thuiswerken, mogelijk om ontslag aan te moedigen en het personeelsbestand van de overheid te verminderen.

Opvallend afwezig was enige vermelding van de verlenging van de belastingverlagingen.

Hoewel het nooit waarschijnlijk was dat belastingverlagingen op de eerste dag zouden worden doorgevoerd, heeft hij ze ook niet genoemd in algemene discussies. Andere opmerkelijke punten waren de intrekking van verschillende wereldwijde initiatieven, waaronder het klimaatakkoord van Parijs en de Wereldgezondheidsorganisatie, vergelijkbaar met acties tijdens zijn eerste presidentschap.

Over het algemeen bood de eerste dag van Trump geen baanbrekende verrassingen op het gebied van economisch beleid. De tarieven verrasten zowel opwaarts als neerwaarts. De snelle tijdlijn voor tarieven op Mexico en Canada was onverwacht, maar een snelle implementatie van wereldwijde universele tarieven lijkt minder waarschijnlijk. Niettemin betekent dit dat de onzekerheid over het handelsbeleid voor langere tijd hoog zal blijven. Het immigratiebeleid richtte zich op de verwachte hoeken en kan een grote macro-impact hebben, gezien de rol van het sterke arbeidsaanbod in de recente economische groei. Hoewel de focus op energie als middel om de inflatie te bestrijden voorspelbaar is, is het niet duidelijk of hij succesvol zal zijn, en zelfs als hij succesvol is, is dit voornemen te beperkt om de huidige, en toekomstige door tarieven veroorzaakte, inflatiedruk effectief aan te pakken. We hebben geen reden om aan te nemen dat de belangrijkste punten van belastingverlagingen en universele tarieven van tafel zijn. De door Trump-beleid veroorzaakte risico's blijven de Amerikaanse economie bedreigen.