Nederland - Groei trekt aan maar blijft zwak in 2024

Aan het begin van 2024 zijn de groeivooruitzichten van de Nederlandse economie nog steeds mager. Herzieningen van het bbp die eind december werden gepubliceerd, toonden aan dat de krimp in het derde kwartaal van 2024 dieper was dan eerder gemeld, namelijk -0,3% k-o-k (was -0,2% k-o-k). Vooral de particuliere consumptie - die kromp in plaats van stagneerde - en de investeringen werden neerwaarts bijgesteld. Door deze bijstellingen zijn onze bbp-prognoses voor 2023 (0,1%, was 0,2%) en 2024 (0,5%, was 0,6%) iets naar beneden bijgesteld. De groei zal naar verwachting voorzichtig aantrekken in het laatste kwartaal van 2023, waarvoor de gegevens later in februari worden gepubliceerd. Recente cijfers zoals bijvoorbeeld het goederen exportvolume wijzen op enige verbetering van het economisch momentum. Al met al zal het laatste kwartaal van 2024 naar verwachting een lichte expansie laten zien (+0,1% k-o-k), deels veroorzaakt door een opleving na de toch wel flinke krimp van -0,3% k-o-k in het derde kwartaal. De risico’s voor deze raming zijn echter duidelijk neerwaarts, aangezien de eurozone in het algemeen - en Duitsland in het bijzonder – nog steeds zwak presteren (zie hier).

Gedurende 2024 zal de groei naar verwachting aanhouden, maar zwak blijven. We verwachten dat de zwakke buitenlandse vraag stabiliseert en wanneer de groei in de eurozone terugkeert weer positief wordt. De belangrijkste drijvende kracht achter de Nederlandse groei dit jaar zijn de bestedingen van de overheid en huishoudens. De overheid zal aan de groei bijdragen via een expansief begrotingsbeleid. Voor consumenten hebben de dalende inflatie en de sterke loonstijging de reële inkomens doen stijgen. Hierdoor stijgt de koopkracht en worden de bestedingen van huishoudens ondersteund. De veerkrachtige arbeidsmarkt is eveneens positief voor de consumptie. Ondanks een zwak macro-economisch klimaat is de werkgelegenheid gedurende 2023 gestaag toegenomen, met als hoogtepunt een record arbeidsparticipatie van 76% in december 2023. Meer in het algemeen zijn de financiële voorwaarden iets versoepeld als gevolg van de verwachte renteverlagingen, wat al enige steun biedt aan bedrijven.

Samengevat verwachten we dat de groei in 2024 langzaam zal terugkeren. Met name door de particuliere consumptie en de overheidsuitgaven. De buitenlandse vraag stabiliseert en zal in de tweede helft van 2024 toenemen doordat de groei in de eurozone weer aantrekt. Toch blijft de bbp-groei in 2024 ver onder de trendmatige groei.

Nederland is geen uitzondering op de wereldwijde trend van lagere inflatie. In de laatste maanden van het jaar was het tempo van de desinflatie hoger dan verwacht, met name in de goederen- en dienstensector (exclusief woningen). Daarom hebben we onze inflatieverwachtingen voor 2024 en 2025 naar beneden bijgesteld. We verwachten nu dat de Nederlandse HICP gemiddeld 2,8% (was 3,2%) zal zijn in 2024 en 2,4% (was 2,7%) in 2025. Op dit moment zijn de inflatierisico's als gevolg van geopolitieke onrust in het Midden-Oosten beperkt (zie de Global View van deze maand), maar dit hangt af van het uitblijven van een grote escalatie van de spanningen in de regio.

In december kwam het aantal faillissementen in Nederland voor het eerst sinds 2021 boven het gemiddelde van vóór de pandemie uit. Sinds de pandemie zijn de faillissementscijfers erg laag dankzij de covidsteunmaatregelen, de lage rente en de ruime vraag van consumenten. Tot nu toe bleef Nederland achter bij andere landen in de eurozone, waar de faillissementspercentages eerder hun pre-pandemische gemiddelden passeerden. We verwachten dat het aantal faillissementen verder zal stijgen gezien de zwakke groei en de hoge rente, waar veel bedrijven nog niet aan zijn blootgesteld.