Kennis over productiviteit gestaafd
De heilige graal van de economie is productiviteitsgroei. Productiviteitsgroei draagt bij aan een hoger welvaartsniveau, omdat het allerlei problemen kan helpen oplossen. Dat van een krappe arbeidsmarkt bijvoorbeeld, of dat van een gebrek aan materiaal. Tegelijkertijd is het een panaceeoplossing, want hoe krijgen wij grip op dit zo begeerlijke wondermiddel?
Een gebruikelijke manier om de productiviteit te verhogen, is investeren in digitalisering en R&D. Maar onzekerheid over de uitkomsten van dit soort investeringen maakt bedrijven terughoudend hiervoor geld uit te trekken. Wie Europa vergelijkt met de Verenigde Staten, zal ontdekken dat de Europese inspanningen op een lager niveau liggen dan aan de overzijde van de oceaan. Met het oog op de toekomstige welvaart wil de Europese Unie deze achterstand inlopen. Een belangrijk initiatief daarvoor is database met productiviteitsstatistieken op bedrijfsniveau. Op basis daarvan is onderzoek mogelijk dat inzicht geeft in innovatie-investeringen, zodat aan productiviteit gerelateerd beleid beter kan worden vormgegeven.
Dit initiatief begint inmiddels zijn vruchten af te werpen. Onderzoek op basis van de nieuwe database laat bijvoorbeeld zien dat R&D gericht op processen leidt tot hogere efficiëntie en R&D gericht op productontwikkeling een hogere kwaliteit oplevert, allebei belangrijke aspecten van productiviteitsverbetering. Daarnaast blijkt dat omzet-, bedrijfs- en productiviteitsgroei sterk samenhangen met investeringen in hardware, software en communicatiemiddelen. Dit verklaart waarom de bedrijven die in ICT investeren steeds sterker worden en concurrenten die deze investeringen niet doen, op achterstand zetten. Verder zijn bedrijven die de hete adem voelen van sterke buitenlandse concurrenten, eerder geneigd in productiviteitsverbetering te investeren. Concurrentie is dus een stevige prikkel om geld in innovatie te steken.
Tot slot komt uit de gegevens naar voren dat de toepassing van Artificial Intelligence steeds meer doorgang vindt. Bedrijven die toegang hebben tot technisch geschoolde werknemers nemen hierin het voortouw. Landen die soepel omgaan met migratie van onderzoekers uit het buitenland hebben een streepje voor, want dat stelt bedrijven in staat om onderzoeksactiviteiten te bundelen en effectiever in te richten. De effectiviteit is erbij gebaat als onderzoekers kunnen samenwerken met meer ervaren collega’s en uitdagende taken op zich kunnen nemen. Dit versterkt immers hun . De productiviteit verhogen gaat dus niet louter via investeringen in digitalisering en R&D, maar ook via investeringen in werknemers en de context waarin die werken. Allemaal min of meer bekende kennis, maar nu door data gestaafd. (Philip Bokeloh)