Column

Is onzekerheid het enige dat zeker lijkt voor 2025?

Macro economyNetherlands

“Waar gaan we in het nieuwe jaar naar toe?” Cabaretier Wim Kan schreef in 1956 voor de Oudejaarsconference op de radio een eerste versie van dit lied. De wereld stond in brand dat jaar.

In Europa waren er opstanden in Hongarije en Polen; de koude oorlog domineerde. Ook in andere werelddelen broeide het; de Vietnamoorlog en de aanzet voor de Cubaanse revolutie, om maar wat te noemen. De Engelse historicus Simon Hall schreef er het boek “De wereld in opstand” over.

Een tijdloos lied blijkt het te zijn met o.a. China dat een claim legt op Formosa (Taiwan) en Russische inmenging in Oost Europa. In iedere zin klinkt de onzekerheid over de toekomst. In het boek van Simon Hall wordt een verband gelegd tussen de onrust, koloniale verledens en de daarmee samenhangende roep om vrijheid en gelijkheid. Het lukt mij niet om nu een gezamenlijke noemer te vinden voor de onrust in de wereld. We naderen het einde van 2024 en de wereld lijkt in 68 jaar niet veel te zijn opgeschoten: “Waar gaan we in het nieuwe jaar naar toe?”.

Een week voor de Amerikaanse verkiezingen schreven mijn collega’s: “Volgende week zou de week kunnen zijn dat alles verandert”. Daarmee gaven zij duiding aan een mogelijke overwinning van Donald Trump, en de Republikeinen die de meerderheid in de Senaat konden krijgen. De wereldeconomie zou zware klappen krijgen door de historische stijging van handelsbarrières die Trump in zijn campagne aankondigde. Europa en China zouden flink getroffen worden. De wereldhandel en de industrie hebben het al moeilijk door de hoge rentetarieven en de zwakke vraag. Zijn we op weg naar een wereldwijde handelsoorlog, die hand-in-hand zal gaan met een recessie? Of zijn de plannen van dealmaker Trump slechts een eerste zet naar mogelijke onderhandelingen?

Ook grote geopolitieke onzekerheid zal ons over de drempel naar 2025 begeleiden. Op veel plaatsen zijn er brandhaarden. De campagne voerende Trump beloofde de Rusland-Oekraïne oorlog binnen 24 uur op te lossen. Hoe en met welke uitkomst, geeft mij een slecht onderbuik gevoel. De EU staat in ieder geval grote investeringen te wachten voor de eigen defensie en veiligheid. Want blijft “hij” in de NAVO? Wordt de soep zo heet gegeten? Ook hier wens ik dat het om een eerste zet gaat van dealmaker Trump.

De inauguratie van de 47ste President van de Verenigde Staten is op 20 januari komend jaar. Wat volgt is ongewis en ook onvoorspelbaar.