Zachte landing in 2024 voor Nederlandse industrie?
De Nevi Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie is nagenoeg vlak gebleven. De score daalde van 44,9 in november naar 44,8 in december en duidt dus nog steeds op een snelle afname van de bedrijvigheid.
Vrijwel alle seinen staan op rood. Het aantal nieuwe orders blijft maar dalen, waardoor industriële ondernemers zich genoodzaakt zien de productie en de inkoopactiviteiten verder terug te schroeven. Daarnaast snoeien zij verder in de werkgelegenheid.
Desalniettemin zijn inkopers overwegend optimistisch over 2024. Maar liefst 38 procent van de respondenten denkt dat de productie dit jaar stijgt. Een minderheid van 19 procent denkt dat de productie in 2024 verder afneemt. Het optimisme is de laatste maanden wel afgenomen vanwege het moeilijke economische klimaat. De laatste keer dat de inkoopmanagers zo weinig optimistisch waren was in oktober 2022. De optimisten kijken uit naar bijvoorbeeld nieuwe investeringen, nieuwe contracten met klanten en hopen op een toename van de export.
Ondanks de snel afnemende bedrijvigheid is de hoop op een zachte landing naar verwachting niet vergeefs. Weliswaar is het aannemelijk dat de vraag naar industriële goederen in de eerste maanden van 2024 verder afneemt, maar vanaf het tweede kwartaal kan voorzichtig herstel optreden. De overtollige voorraden van industriële goederen, die tijdens de pandemie zijn ontstaan, zijn dan vermoedelijk afgebouwd. Ook kan de rente in 2024 verder dalen doordat de inflatie onder controle komt. Op de kapitaalmarkt is de rente de laatste weken al snel gedaald; de effectieve rente op tienjarige Nederlandse staatsobligaties is sinds oktober met ongeveer één procentpunt gezakt. De Europese economie presteert zwak, wat de inflatie vermoedelijk verder drukt.
Ook de centrale banken zorgen voor dalende rentes. De Europese Centrale Bank zal zijn kortlopende beleidsrente waarschijnlijk niet verder verhogen. De Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, maakte in december zelfs bekend dit jaar waarschijnlijk meerdere keren zijn beleidsrente te kunnen verlagen.
De daling van de lange rente maakt het voor ondernemers aantrekkelijker om te investeren in bijvoorbeeld machines, waardoor de Nederlandse machine-industrie het dit jaar drukker kan krijgen. Mogelijke verlagingen van de beleidsrente maken de financiering van voorraden goedkoper, waardoor ook de vraag naar halffabricaten zoals metaal- en kunststofproducten dit jaar kan verbeteren. Het herstel zal echter traag zijn, omdat de wereldeconomie maar langzaam groeit.
ABN AMRO verwacht daarom voor de industrie een langzaam herstel vanaf het tweede kwartaal. Al met al acht de bank de kans dus groot dat de Nederlandse industrie al voor de zomer een zachte landing maakt.