Visie op China 2023 - Tegenwind neemt af, maar het pad blijft vol hobbels

In 2022 kreeg de Chinese economie te maken met forse tegenwind, waarvan sommige door eigen toedoen: Zero-Covid, de problemen in de vastgoedsector, een vertraging van de wereldwijde groei en het oplaaien van de spanningen met de VS over technologie en Taiwan. Wij verwachten dat sommige van deze tegenslagen zullen verdwijnen en dat de groei op jaarbasis zal aantrekken van 3,0% in 2022 tot 4,8% in 2023 en 5,2% in 2024.

Afschaffen Zero-Covid kan schoksgewijs verlopen; autoriteiten staan voor lastige dilemma’s

Hoewel Zero-Covid het dodental extreem laag heeft gehouden, is het minder effectief gebleken om de zeer besmettelijke Omicron-variant en aanverwante varianten in de hand te houden. Bovendien waren er fors negatieve macro-effecten. Zo tastte dit beleid het vertrouwen en de binnenlandse vraag aan. Ook leidde het van tijd tot tijd tot knelpunten aan de aanbod-kant, vooral tijdens de eerste Covid-19 schok begin 2020 en de Omicron-schok begin 2022. Verder waren de sociale gevolgen natuurlijk zeer groot, zoals blijkt uit de ongekende protesten eind november.

Hoewel Beijing snel ingreep om de protesten in te dammen, lijken deze de urgentie te hebben vergroot bij de beleidsmakers om Zero-Covid na drie jaar eindelijk af te schaffen, ook al blijft het aantal nieuwe besmettingen hoog. Zowel de centrale als de lokale autoriteiten zijn begonnen met het aanzienlijk versoepelen van het test-, en quarantainebeleid, terwijl het vaccinatiebeleid een nieuwe impuls krijgt. Aangezien groepsimmuniteit nog steeds ver weg is, is de sleutel tot een ordelijk afschaffing van Zero-Covid het opvoeren van de vaccinatie van ouderen en het versterken van de IC-capaciteit. Ook cruciaal is een verandering van het narratief vanuit de overheid en de lancering van voorlichtingscampagnes om de bevolking voor te bereiden op een totaal andere aanpak. Het kan ook nodig zijn de doeltreffendheid van de vaccinatie te vergroten door mRNA-vaccins te ontwikkelen of in te voeren, maar het gebruik van buitenlandse vaccins blijft politiek gevoelig.

Al met al ligt het wel voor de hand dat Beijing streeft naar een ordelijke afschaffing van Zero-Covid, waarbij een overbelasting van de gezondheidszorg wordt vermeden. Toch is de kans op een meer wanordelijke uitkomst aanzienlijk, met een grotere impact op de gezond-heidszorg en de volksgezondheid die terug kan slaan op de economie en kan leiden tot nieuwe verstoringen aan zowel de vraag- als de aanbodzijde.

Beijing voert steun aan vastgoedsector op, maar vertrouwensherstel blijft cruciaal en kan tijd vergen

De malaise in de vastgoedsector werd aanvankelijk ingeleid door een strenger macroprudentieel beleid ("de drie rode lijnen") en daarna verhevigd door Zero-Covid. In het afgelopen jaar zijn de problemen verder toegenomen door een vicieuze cirkel van financieringsproblemen voor ontwikkelaars, een toename van het aantal onvoltooide bouwprojecten, een daling van het consumentenvertrouwen en het stilvallen van de verkoop van nieuwe woningen.

De beleidsreactie van de overheid was aanvankelijk voorzichtig, omdat zij de schuldopbouw in de vastgoedsector en het risico van moral hazard wilde beperken. Toch zijn de steunmaatregelen gaandeweg opgevoerd, in lijn met onze verwachtingen. In november werd een meer direct steunpakket aangekondigd, met onder meer een leningfaciliteit van de PBoC, meer ruimte voor vastgoed-leningen door banken, versoepeling van de beperkingen op schaduwbank- en aandelenfinanciering, garanties voor staatsobligaties en verlenging van betalingstermijnen (in de komende maanden zou een golf van schuldaflossingen moeten plaatsvinden).

Dit beleid is erop gericht verdere wanbetalingen bij projectontwikkelaars te voorkomen, waarbij specifieke middelen worden uitgetrokken om bouwprojecten te helpen afronden. Deze maatregelen zouden, samen met een versoepeling van Zero-Covid, de vicieuze cirkel moeten helpen doorbreken. Toch kan het wel even duren voordat het vertrouwen van huizenkopers is hersteld en de verkoop van vastgoed weer op gang is gekomen, vooral als de beëindiging van Zero-Covid wanordelijk verloopt.

Spanningen VS-China blijven, maar ontmoeting Biden-Xi in november helpt de situatie onder controle te houden

De spanningen tussen de VS en China zijn in de zomer verhevigd, nadat China met ongekende militaire activiteit in de Straat van Taiwan reageerde op het bezoek van Nancy Pelosi aan Taipei, en nadat de VS exportbeperkingen invoerden voor geavanceerde halfgeleiders en aanverwante machines. De rust is enigszins weergekeerd na de eerste persoonlijke ontmoeting ooit tussen Biden en Xi en marge van de G20-top in Jakarta in november. Beide leiders kwamen overeen een aantal opgeschorte communicatiekanalen te hervatten, onder meer over klimaat.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zal China begin 2023 bezoeken. Toch blijven er risico’s op dit vlak bestaan, mede afhankelijk van de politieke ontwikkelingen in de VS en Taiwan (met presidentsverkiezingen in beide landen in 2024). Ondertussen zijn er meer tekenen dat multinationale bedrijven hun toeleveringsketens diversifiëren naar aanleiding van geopolitieke spanningen en pandemische verstoringen (van just in time naar just in case), maar dit proces zal geleidelijk verlopen gelet op de belangen die op het spel staan.

Inflatie nog steeds relatief laag, wat de PBoC speelruimte geeft

China wordt niet geconfronteerd met een vergelijkbare (grotendeels door energie gedreven) inflatieschok als de meeste ontwikkelde economieën. Overeenkomstig onze verwachtingen is de consumentenprijsinflatie in de loop van 2022 toegenomen (deels onder invloed van de prijzen voor varkensvlees) en bedraagt zij gemiddeld ongeveer 2% j-o-j in 2022 (2021: 0,9%). De kerninflatie is de afgelopen maanden echter gedaald tot 0,6% j-o-j als gevolg van de zwakke binnenlandse vraag en het afzwakken van onderliggende prijsdruk: de producentenprijsinflatie is in het vierde kwartaal van 2022 zelfs negatief geworden.

Wij verwachten dat de inflatie in 2023 weer zal toenemen naarmate de binnenlandse vraag zich stabiliseert, maar onder de doelstelling van 3% van de PBoC zal blijven. Dit alles betekent dat de PBoC nog enige manoeuvreerruimte heeft voor een geleidelijke monetaire versoepeling. Wij verwachten bescheiden verlagingen van de reserveratio’s voor banken en gerichte miniverlagingen van specifieke beleidstarieven (zoals de 5-jaars Loan Prime Rate, die als benchmark voor hypotheekleningen wordt gebruikt).

Wij verwachten geen majeure monetaire versoepeling, mede om redenen van FX-stabiliteit (gezien de verwachte verdere renteverhogingen in de ontwikkelde economieën begin 2023). De belangrijkste verschuivingen in China's beleidskoers betreffen natuurlijk de afschaffing van Zero-Covid en de meer directe steun aan de vastgoedsector. Deze verschuivingen kunnen ook een verdere draai in de kredietcyclus ondersteunen.

Groei zou moeten profiteren van afschaffen Zero-Covid exit en vastgoedsteun, maar neerwaartse risico's blijven

Wat betekent dit alles voor de groeivooruitzichten? Wij verwachten dat de impuls die uitgaat van het afschaffen van Zero-Covid en meer steun voor de vastgoedsector zich in de loop van 2023 zal manifesteren, waarmee de consumptie en de particuliere investeringen zullen aantrekken. Maar na jaren van volatiele groeicijfers op kwartaalbasis als gevolg van terugkerende lockdowns, zou China's groeitraject ook in 2023 nog wel eens schoksgewijs kunnen blijven verlopen, zeker als het uitfaseren van Zero-Covid wanordelijk blijkt.

Ondertussen tonen recente gegevens over de buitenlandse handel aan dat de kracht van China's export afneemt als gevolg van de sterke vertraging van de mondiale groei en de verschuiving van de mondiale vraag terug naar diensten. Verder zal het waarschijnlijk enige tijd duren voordat de vastgoedsector weer aan de groei bijdraagt. Al met al verwachten wij dat de groei op kwartaalbasis vooral in de tweede helft van 2023 zal aantrekken. We voorspellen dat de groei op jaarbasis zal toenemen van 3,0% in 2022 (neerwaarts herzien na de intensivering van de tegenwind door de pandemie in het vierde kwartaal, zoals onder meer blijkt uit de PMI's) tot 4,8% in 2023 en 5,2% in 2024.