Bomencrisis… ook dat nog
Onze bossen zijn verouderd, nemen dus minder CO2 op en nieuwe bomen worden mondjesmaat bijgeplant in de EU. Toegegeven, het is niet de meest urgente crisis en van een boompje meer of minder liggen we nu even niet wakker. We hebben genoeg crises te verduren. Evengoed houdt de Europese Commissie (EC) vast aan haar bossenstrategie van 3 miljard extra bomen in de hele EU tegen 2030. We zijn nu zo’n 430 dagen verder sinds de lancering van het plan. Tijd voor een update.
3 miljard bomen
Kent u de ‘3 billion-tree-pledge’ van de EU nog? Misschien is dit even van uw netvlies verdwenen, en dit is begrijpelijk. Ook ik heb hier sinds de lancering maar weinig meer van gehoord. Even het geheugen opfrissen dan maar. De bossenstrategie van de Europese Commissie (EC) werd gelanceerd op 16 juli 2021 als onderdeel van de EU-Biodiversiteitsstrategie voor 2030. Er zouden dan via regelgeving, financiële prikkels en vrijwillige maatregelen heel veel extra bomen bijkomen. Want bossen onttrekken broeikasgassen aan de atmosfeer en helpen dus in de strijd tegen zowel klimaatverandering als het verlies aan biodiversiteit. Niet vreemd dat het daarom een belangrijk instrument voor de EC is geworden voor het bereiken van de Europese doelstelling, namelijk 55% vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in 2030.
Bomenteller
Hoe staat het ervoor met het aantal nieuwe bomen? Na een korte zoektocht kwam ik terecht op een website van de EU met een heuse . Deze werd gelanceerd op 9 december 2021 en het telt het aantal nieuwe bomen die voldoen aan de criteria van de ‘3 billion-tree-pledge’. Daar kun je zelfs ook suggesties doen voor nieuwe aanplantlocaties. Op het moment van schrijven van deze column waren er 6.263.248 bomen geplant. In Spanje, België, Tsjechië en Frankrijk werden de meeste bomen geplant. Gezamenlijk zijn deze landen verantwoordelijk voor ruim 88% van het totaal aantal nieuwe bomen.
En in Nederland? Bij ons zijn er slechts 24.800 bomen bijgekomen. Voor een relatief klein land lijkt dit aantal heel wat. Maar in België zijn er maar liefst 1.396.263 bomen bijgekomen, terwijl de bevolkingsdichtheid van Nederland (416 personen/km2) en België (384/km2) weinig van elkaar verschillen. Het gat is dus wel erg groot. In Duitsland is overigens het aanplanten van bomen volgens het EU-plan nog minder geslaagd, zo blijkt. Daar zijn slechts 296 extra bomen bijgekomen volgens de boomteller. De reden is dat Duitsland – en ook Oostenrijk – de EU-bosplannen eerder heeft verworpen. Zij zijn van mening dat het leidt tot ineffectieve regelgeving, onnodige centralisatie en nog eens extra administratieve lasten. Bovendien botst het met de eigen aanpak en initiatieven.
Alle boompjes tellen mee
Gaat het EU-bosplan zonder steun van Duitsland en Oostenrijk het doel halen? Dit vraagt om wat rekenwerk. Ruim 6,2 miljoen geplante bomen in de afgelopen 430 dagen geeft 14.566 bomen per dag. Voor 3 miljard bomen in 2030 waren initieel echter 868.307 bomen per dag noodzakelijk. Dat is dus nogal een verschilletje met 14.566 bomen per dag. Als we van het huidig tempo uitgaan, dus met die 14.566 nieuwe bomen per dag, dan geeft dit amper 44 miljoen extra bomen op 31 december 2030. Met een verschil van 2,9 miljard bomen is in dit geval het doel dan tegen 2030 ruimschoots gemist. Natuurlijk is het plan nog relatief jong en ongetwijfeld zal het tempo in de komende jaren worden opgevoerd. Maar 3 miljard bomen is echt veel en het lijkt te hoog gegrepen. Vooralsnog is dit dus niet de gouden greep in de klimaatproblematiek.